ಈಶಾನ್ಯ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ದಿಯ ಹೊಸ ಉದಯ ಏಕೆಸನ್ನಿಹಿತವಾಗಿದೆ

ಈಶಾನ್ಯ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಹೊಸ ಉದಯ ಏಕೆ ಸನ್ನಿಹಿತವಾಗಿದೆ
–        ಶ್ರೀ ಜಿ. ಕಿಶನ್ ರೆಡ್ಡಿ,
ಈಶಾನ್ಯ ಪ್ರದೇಶದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಚಿವರು
 
 
 
 
ಈಶಾನ್ಯ ರಾಜ್ಯಗಳ ಅತ್ಯಾಕರ್ಷಕ ಮತ್ತು ಸುಂದರವಾದ ಪರ್ವತಗಳು, ಗುಡ್ಡಗಾಡುಗಳು ಮತ್ತು ಕಣಿವೆಗಳಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆಯ ಗಾಳಿ ಬೀಸುತ್ತಿದೆ. 10 ವರ್ಷಗಳ ಅವಿರತ ಪ್ರಯತ್ನಗಳ ನಂತರ, ಶಾಂತಿ ಮತ್ತು ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಹೊಸ ಯುಗ ಆರಂಭವಾಗಿದೆ. ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ, ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಅವರು 8 ಈಶಾನ್ಯ ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಭಾರತದ ‘ಅಷ್ಟಲಕ್ಷ್ಮಿ’, ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಸಮೃದ್ಧಿಯ ಮುನ್ಸೂಚಕ ಎಂದು ಕರೆದಾಗ ಈ ಈಶಾನ್ಯ ರಾಜ್ಯಗಳ ಅಂತರ್ಗತ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಲಾಯಿತು, ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ರಸ್ತೆಗಳು, ರೈಲು ಮತ್ತು ವಾಯು ಸಂಪರ್ಕಗಳು ವೇಗವರ್ಧಿತವಾಗಿ ಇತಿಹಾಸ ಬರೆಯುತ್ತಿವೆ. ಗುಣಮಟ್ಟದ ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಬಂದರೆ, ಭಾರತದ ಉಳಿದ ಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ವಿಶ್ವದರ್ಜೆಯ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಬಹುದು. ಯುವಕರು ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ಬಂದ್‌ಗಳು, ಚಕ್ಕಾ ಜಾಮ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಮುಷ್ಕರಗಳಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿಲ್ಲ ಆದರೆ ಈಗ ಅವರ ಕನಸುಗಳು ಎಂದಿಗಿಂತಲೂ ನನಸಾಗುತ್ತಿವೆ. ವ್ಯಾಪಾರ ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ಸುಲಭಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ, ಹೊಸ ಪ್ರವಾಸಿ ಆಕರ್ಷಣೆಗಳನ್ನು ಅನಾವರಣಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ  ಸಂಪರ್ಕ ಸುಧಾರಣೆಗೆ ಧನ್ಯವಾದಗಳು. ಈಶಾನ್ಯ ಪ್ರದೇಶವು ಸ್ವತಃ ಅಭೂತಪೂರ್ವ ರಾಜಕೀಯ ಇಚ್ಛಾಶಕ್ತಿಯ ಸಾಹಸಗಾಥೆಯಾಗಿದೆ. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಭಾರತೀಯರಿಗೂ ತುಂಬಾ ಪ್ರಿಯವಾದ ಕಾರಣದ ಸಮರ್ಪಣೆ ಮತ್ತು ಸಾಮೂಹಿಕ ಮಾಲೀಕತ್ವವನ್ನು ಪ್ರೇರೇಪಿಸುತ್ತದೆ – ಭಾರತದ ಇಶಾನ್ ಕೋನ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಹೊಸ ಉದಯವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ! ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಮುಕ್ತಾಯಗೊಂಡ ಎನ್ಇಸಿಯ 71 ನೇ ಅಧಿವೇಶನ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಗೃಹ ಸಚಿವರು ಸೂಕ್ತವಾಗಿ ವಿವರಿಸಿದಂತೆ, ಕಳೆದ ದಶಕವು ಈಶಾನ್ಯ ಭಾರತದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸುವರ್ಣ ಅಧ್ಯಾಯವಾಗಿದೆ.
 
ಈ ಪರಿವರ್ತನೀಯ ವಿಧಾನವು ಸಂಘರ್ಷ-ಕೇಂದ್ರಿತ-ಆಡಳಿತದ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಮಾದರಿಯ ಗಾಜಿನ ಮೇಲ್ಛಾವಣಿಯನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ-ಆಧಾರಿತ ಆಡಳಿತದ ಮಾದರಿಯು ಒಡೆದುಹಾಕಿದೆ. ಜತೆಗೆ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಏಕೀಕರಣದ ಬೀಜಗಳನ್ನು ಬಿತ್ತಿದೆ. ಬಲವಾದ, ಹೆಚ್ಚು ಏಕತೆಯ ಭಾರತವನ್ನು ಪೋಷಿಸಿದೆ. ಈಶಾನ್ಯ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ರೈಲ್ವೆ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅಗರ್ತಲಾ-ಅಖೌರಾ ರೈಲು ಸಂಪರ್ಕವು ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಭಾರತದ ‘ಹಿಂಟರ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್’ ಆಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಇದೀಗ ಅದು ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ನಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಹೇಗೆ ಏರಿದೆ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಹೆಮ್ಮೆಯ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ.
ಭಾರತದ ಈಶಾನ್ಯ ಪ್ರದೇಶವು ರೋಮಾಂಚಕ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳು ಮತ್ತು ಹೇರಳವಾದ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ಇದು ಬಹಳ ದೀರ್ಘಕಾಲದಿಂದ ರಾಜಕೀಯ ಉದಾಸೀನತೆಯ ಹೊರೆಯನ್ನು ಹೊತ್ತಿದೆ. ನಿಜವಾದ ಬದ್ಧತೆಯ ಕೊರತೆಯನ್ನು ಮರೆಮಾಚಲು ಹಿಂಸಾಚಾರ ಮತ್ತು ಅಸ್ಥಿರತೆಯನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅನುಕೂಲಕರ ಹೊದಿಕೆಯಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ವಿಧಿ ಅಥವಾ ನಿಯಮ ಮತ್ತು ಅಧಿಕೃತ ಪದ್ಧತಿಯ ನಡುವಿನ ದೊಡ್ಡ ಕಂದಕವು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಗೋಚರಿಸುತ್ತದೆ.
ಆದಾಗ್ಯೂ, ಕಳೆದ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನಿ ಮೋದಿ ಅವರ ನಾಯಕತ್ವದಲ್ಲಿ, ನಿರಂತರ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಈ ಪ್ರದೇಶದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಶಾಂತಿ ಮತ್ತು ಭದ್ರತೆಯ ಸ್ಥಾಪನೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿವೆ. ಭೌಗೋಳಿಕತೆ ಮತ್ತು ಭದ್ರತೆಯ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿರುವ ಸರ್ಕಾರವು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಸಮೃದ್ಧಿಯ ಹೆದ್ದಾರಿಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುತ್ತಿದೆ. ಅರುಣಾಚಲದ ಕಿಬಿತೂವನ್ನು ಭಾರತದ ಕೊನೆಯ ಹಳ್ಳಿಯಿಂದ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಹಳ್ಳಿಯವರೆಗೆ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರವ್ಯಾಪಿ ರೋಮಾಂಚನಾಕಾರಿ ಗ್ರಾಮ(ವೈಬ್ರೆಂಟ್ ವಿಲೇಜ್) ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಅನಾವರಣ ನೆಲೆ(ಲಾಂಚ್ ಪ್ಯಾಡ್)ಯಾಗಿ ಮರುರೂಪಿಸಿರುವುದು ಈಶಾನ್ಯ ಮತ್ತು ಅದರ ಅನತಿ ದೂರದ ಊರುಗಳ ಕಡೆಗೆ ಸರ್ಕಾರದ ಬದ್ಧತೆಯ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ.
2014ರಿಂದ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ 50ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಸಚಿವಾಲಯಗಳು 5 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ರೂ. ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಿದ್ದು, ಈ ಪ್ರದೇಶವು ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ. 2014ರಿಂದ 54 ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವಾಲಯಗಳ(2014ರಲ್ಲಿ 24,819 ಕೋಟಿ ರೂ.ನಿಂದ 2023ರಲ್ಲಿ 82,690 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗೆ ಏರಿಕೆ ಆಗಿದೆ) ಬಂಡವಾಳ ವೆಚ್ಚ 233% ಹೆಚ್ಚಳ ಕಂಡಿದ್ದು, ಬೃಹತ್ ಆರ್ಥಿಕ ಕ್ರಾಂತಿಯೇ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ, ಈಶಾನ್ಯ ಪ್ರದೇಶದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಚಿವಾಲಯಕ್ಕೆ ಬಜೆಟ್ ಹಂಚಿಕೆಯಲ್ಲಿ 152% ಹೆಚ್ಚಳವಾಗಿದ್ದು, 2014ರಲ್ಲಿ ನೀಡಿದ್ದ 2,332 ಕೋಟಿ ರೂ.ನಿಂದ 2023ರಲ್ಲಿ 5,892 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗೆ ಏರಿಕೆ ಕಂಡಿದೆ. ಇದು ಒಂದು ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ಆರ್ಥಿಕ ಭೂದೃಶ್ಯವನ್ನು ತೋರುತ್ತದೆ, ಪರಿವರ್ತನೀಯ ಕಾರ್ಯಸೂಚಿಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ. ಇತ್ತೀಚಿನ ಪಿಎಂ-ಡಿವೈನ್ ಯೋಜನೆಯು ವಿವಿಧ ರಾಜ್ಯಗಳ ಅಗತ್ಯಗಳಿಗಾಗಿ 6,600 ಕೋಟಿ ರೂ. ಬೆಂಬಲ ನೀಡುತ್ತದೆ, ಇದು ಸರ್ಕಾರದ ಬದ್ಧತೆಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ.
2014ರಲ್ಲಿ, ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಅವರು ಈಶಾನ್ಯ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ 10 ವರ್ಷಗಳ ಕೆಳಗೆ ‘ಸಾರಿಗೆ ಮೂಲಕ ರೂಪಾಂತರ ಅಥವಾ ಪರಿವರ್ತನೆ’ಯ ತಮ್ಮ ದೃಷ್ಟಿಕೋನ ಹಂಚಿಕೊಂಡರು; ಅವರ ದೂರದೃಷ್ಟಿ ಅದ್ಭುತವಾಗಿ ಪ್ರಕಟವಾಗುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ನಾವು ನೋಡುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ಸಂಪರ್ಕ ಕ್ಷೇತ್ರವು ಈಗ ಅತ್ಯಂತ ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ವಲಯವಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮುತ್ತಿದೆ. ಇದು 75 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಮಣಿಪುರದ ಮೊದಲ ಸರಕು ಸಾಗಣೆ ಸಂಪರ್ಕವಾಗಲಿ, 100 ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ನಾಗಾಲ್ಯಾಂಡ್‌ನ 2ನೇ ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣವಾಗಲಿ, ಹಲವಾರು ರಾಜ್ಯಗಳಿಂದ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ವಿಮಾನಗಳು ಟೇಕಾಫ್ ಆಗಿರಲಿ, 75 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಸರಕು ರೈಲು 2022ರಲ್ಲಿ ಮಣಿಪುರ ತಲುಪಿತು, ವಿಶ್ವದ ಅತಿ ಎತ್ತರದ ಗಿರ್ಡರ್ ರೈಲು ಸೇತುವೆಯೊಂದಿಗೆ ಜಿರಿಬಾಮ್-ಇಂಫಾಲ್ ರೈಲ್ವೆ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ 141 ಮೀಟರ್ ಎತ್ತರದ ಇಳಿದಾಣವು ಈಶಾನ್ಯ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವ ವಿಸ್ಮಯ ಮತ್ತು ಸ್ಫೂರ್ತಿಯ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ.
2014ರ ಮೊದಲು, ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆಯ ರೈಲುಗಳು ಗುವಾಹತಿ ಅಥವಾ ತ್ರಿಪುರಾ ದಾಟಿ ಎಂದಿಗೂ ಚಲಿಸಲಿಲ್ಲ, ಇಂದು ರೈಲ್ವೆ ಜಾಲವು ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯಗಳ ರಾಜಧಾನಿಗಳನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸುವ ಯೋಜನೆಯೊಂದಿಗೆ ಎಲ್ಲಾ ವ್ಯಾಪ್ತಿ ಮೀರಿ ಹರಡಿದೆ, ರೈಲುಗಳ ನಿಯುಕ್ತ ವಿಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಗಣನೀಯ 170% ಹೆಚ್ಚಳವಾಗಿದೆ. ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಸರಾಸರಿ 2 ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚು (ಯುಪಿಎ-2 ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ 66.6 ಕಿಮೀ/ವರ್ಷಕ್ಕೆ, ಆದರೆ ಪ್ರಸ್ತುತ 179.78 ಕಿಮೀ/ವರ್ಷಕ್ಕೆ). ರಾಜಕೀಯ ಇಚ್ಛಾಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಸಹಯೋಗದೊಂದಿಗೆ, ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ಆರ್ಥಿಕ ಏರಿಳಿತವು ಈ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಶಕ್ತಗೊಳಿಸಿತು, ಯುಪಿಎ-2 ಯುಗಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ವಾರ್ಷಿಕ ಬಜೆಟ್ ಹಂಚಿಕೆಯಲ್ಲಿ 384% ಹೆಚ್ಚಳದೊಂದಿಗೆ 2023-24 ಆರ್ಥಿಕ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ 9,970 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗೆ ಹೆಚ್ಚಳವಾಗಿದೆ.
 
“ಅಮೆರಿಕ ಶ್ರೀಮಂತ, ಆದರೆ ಅಲ್ಲಿನ ರಸ್ತೆಗಳು ಉತ್ತಮವಾಗಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಅಮೆರಿಕ ರಸ್ತೆಗಳು ಉತ್ತಮ, ಹಾಗಾಗಿ ಅಮೆರಿಕ ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿದೆ” ಅಮೆರಿಕದ ಮಾಜಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಜಾನ್ ಎಫ್ ಕೆನಡಿ ಅವರ ಈ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಉಲ್ಲೇಖವು ಈಶಾನ್ಯದಲ್ಲಿ ಸೂಕ್ತವಾದ ಫಲಿತಾಂಶವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಈಶಾನ್ಯ ರಾಜ್ಯಗಳ  ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಲಾಗಿದ್ದು, ಈಶಾನ್ಯ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೆದ್ದಾರಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸರಾಸರಿಯನ್ನು ಹಿಂದಿಕ್ಕಿದೆ. ಈ ಸರ್ಕಾರದ ಅಡಿ, ಈಶಾನ್ಯದಲ್ಲಿ ರಸ್ತೆ ನಿರ್ಮಾಣವು ದ್ವಿಗುಣಗೊಂಡಿದೆ. ಯುಪಿಎ ಸರ್ಕಾರವಿದ್ದಾಗ  ದಿನಕ್ಕೆ ಇದ್ದ ಕೇವಲ 0.6 ಕಿಮೀ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೆದ್ದಾರಿ ನಿರ್ಮಾಣವನ್ನು 2014 ಮತ್ತು 2019ರ ಅವಧಿಯ ನಡುವೆ 1.5 ಕಿಮೀಗೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಾ ನಂತರ, 2014ರ ವರೆಗೆ, ಈಶಾನ್ಯ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಕೇವಲ 10,905 ಕಿಮೀ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೆದ್ದಾರಿಗಳು ಇದ್ದವು. ಆದರೆ ಕೇವಲ 10 ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಅಂದರೆ 2023ರ ವೇಳೆಗೆ ಈ ಪ್ರದೇಶವು 16,125 ಕಿಮೀ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೆದ್ದಾರಿಗಳಿಗೆ ಏರಿಕೆ ಕಂಡಿದೆಯ ಇಂದು 1.11 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ರೂ. ಮೌಲ್ಯದ 5,388 ಕಿಮೀ ಯೋಜನೆಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಿವೆ!
ಅಂತೆಯೇ, ವಾಯು ಸಂಪರ್ಕವು ಪ್ರಮುಖ ಉತ್ತೇಜನ ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ, 2014ರಿಂದ 8 ಹೊಸ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ವೈಮಾನಿಕ ಸಂಪರ್ಕ ಯೋಜನೆಯು ಈಶಾನ್ಯ ರಾಜ್ಯಗಳ ವಾಯುಯಾನಕ್ಕೆ ಬಹುದೊಡ್ಡ ಕೊಡುಗೆ ಎಂಬುದು ಸಾಬೀತಾಗಿದೆ, ಸವಾಲಿನ ಮಾರ್ಗಗಳಿಗೆ ಕಾರ್ಯಸಾಧ್ಯತೆಯ ಅಂತರ ನಿಧಿಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಇಂದು 64 ಹೊಸ ಮಾರ್ಗಗಳು ಉಡಾನ್ ಯೋಜನೆಯಡಿ,  ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ, ಪ್ರತಿ ರಾಜ್ಯವು ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇತ್ತೀಚಿನ ಸೇರ್ಪಡೆಗಳಾದ ಪಾಕ್ಯೊಂಗ್, ಉಮ್ರೊಯಿ ಮತ್ತು ಇಟಾನಗರ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯಲ್ಲಿವೆ.
ನದಿಗಳು ಈಶಾನ್ಯದ ಜೀವನಾಡಿಗಳಾಗಿವೆ. ದೇಶ ವಿಭಜನೆಯ ಮುನ್ನಾ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಸರಕುಗಳನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ಪ್ರವೇಶಿಸಲು ಅನುಮತಿಸುವ ಸಂಚಾರಿ ಸಾರಿಗೆ ಮಾರ್ಗಗಳು ಇದ್ದವು. ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗಡಿಗಳು ಜನರ ಆರ್ಥಿಕ ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ಕಡಿತಗೊಳಿಸಿದ ಕೊಂಡಿಗಳನ್ನು ಛಿದ್ರಗೊಳಿಸಿದವು. ಆಶ್ಚರ್ಯಕರವಾಗಿ, ಒಳನಾಡಿನ ಜಲಮಾರ್ಗ ಸಂಪರ್ಕಗಳನ್ನು ಪುನಃಸ್ಥಾಪಿಸಲು 7 ದಶಕಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿತು. 19 ಹೊಸ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಜಲಮಾರ್ಗಗಳು (2014ರ ವರೆಗೆ ಕೇವಲ 1) ಮತ್ತು ದ್ವಿಪಕ್ಷೀಯ ಒಪ್ಪಂದಗಳು, ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದೊಂದಿಗೆ ಒಳನಾಡಿನ ಜಲ ಸಾರಿಗೆ (IWT) ಪ್ರೋಟೋಕಾಲ್ ಮತ್ತು ಚಿತ್ತಗಾಂಗ್ ಮತ್ತು ಮೊಂಗ್ಲಾ ಬಂದರುಗಳ ಬಳಕೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಅಸಿಯಾನ್ ಮತ್ತು ನೆರೆಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿದ ವ್ಯಾಪಾರಕ್ಕಾಗಿ ಆರ್ಥಿಕ ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ತೆರೆಯುತ್ತದೆ.
                            
 
ರೂಪಾಂತರಗೊಂಡ ಸಂಪರ್ಕ ಮಾದರಿಯು ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ವಿಶಾಲ ವ್ಯಾಪ್ತಿ(ಸ್ಪೆಕ್ಟ್ರಮ್‌) ಮೀರಿದ ಪ್ರಯೋಜನಗಳೊಂದಿಗೆ ಏರಿಳಿತದ ಪರಿಣಾಮ ತರುವುದರಿಂದ, ಈಶಾನ್ಯ ಪ್ರದೇಶವು ಮೂಲಸೌಕರ್ಯಗಳ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುತ್ತಿರುವುದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, ವಿವಿಧ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಭೆಯನ್ನು ಪೋಷಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ. ಉದಯೋನ್ಮುಖ ಉದ್ಯಮಿಗಳಿಂದ ಹಿಡಿದು ವಿಶ್ವದರ್ಜೆಯ ಕ್ರೀಡಾ ತಾರೆಗಳವರೆಗೆ, ಈ ಪ್ರದೇಶವು ಅವಕಾಶಗಳಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಏರಿಕೆಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ. ಮಣಿಪುರದಲ್ಲಿ ದೇಶದ ಮೊದಲ ಕ್ರೀಡಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಮತ್ತು 2018ರಿಂದ ಖೇಲೋ ಇಂಡಿಯಾ ಅಡಿ, ಗಣನೀಯ ನಿರ್ಬಂಧಗಳಂತಹ ಉಪಕ್ರಮಗಳು ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಕ್ರೀಡಾ ಪ್ರತಿಭೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಬದ್ಧತೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತವೆ. ಇದಲ್ಲದೆ, ಸುಮಾರು 4,000 ಸ್ಟಾರ್ಟಪ್‌ಗಳ ನೋಂದಣಿ ಮತ್ತು ಡಿಸೆಂಬರ್ 2022ರ ವರೆಗೆ 670 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗೂ ಮೀರಿದ ಕಿರುಬಂಡವಾಳ ಸಾಲಗಳ ಮಂಜೂರಾತಿಯು ಈಶಾನ್ಯದಲ್ಲಿನ ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
ಕಳೆದ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಈಶಾನ್ಯ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಸಾಧಿಸಿದ ಪ್ರಗತಿಯು ಈ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಭಾರತದ ಅನತಿ ದೂರದ ಮೂಲೆಯಿಂದ ಅದರ ಹೊಸ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಎಂಜಿನ್‌ಗೆ ತಲುಪಿಸಿದೆ. ಸಂಪರ್ಕ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಕ್ರಾಂತಿಯು ಹಿಂದೆಂದೂ ಅನ್ವೇಷಿಸದ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ತೆರೆದಿದೆ. ಇಂದು ನಾವು ಅದರ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ, ಆರ್ಥಿಕತೆ, ಕೃಷಿ ಆಧಾರಿತ ಉದ್ಯಮ, ಸೇವಾ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಮತ್ತು ಯುವ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ, ನೈಸರ್ಗಿಕ ಮತ್ತು ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ, ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ಇಂಧನ ಕ್ಷೇತ್ರ ಮತ್ತು ಇತರ ಹಲವು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳನ್ನು ಪೋಷಿಸುವ ಮೂಲಕ ಈ ಪ್ರದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ನಾವು ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಮಹತ್ತರ ಸಾಧನೆ ಮಾಡಿದ್ದೇವೆ, ಸಾಧಿಸಲು ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮೈಲಿಗಲ್ಲುಗಳಿವೆ. ಶ್ರೀ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರ ನಾಯಕತ್ವದಲ್ಲಿ ಇದು ಅರ್ಧದಷ್ಟು ಗೆದ್ದಿದ್ದೇವೆ. ಕೆಲವು ಸಾಲುಗಳು ಭಾರತದ ಪೂರ್ವೋತ್ತರದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಉದಯಕ್ಕಾಗಿ ನಮ್ಮ ದೃಷ್ಟಿ ಮತ್ತು ಸಂಕಲ್ಪವನ್ನು ಸೆರೆಹಿಡಿಯುತ್ತವೆ
“ಮುಂಜಾನೆಯನ್ನು ಅಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುವುದು, ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ತುಂಬಾ ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾಗಿ ರೂಪಿಸುವುದು,
ಈಶಾನ್ಯದ ಪಯಣ, ಪ್ರಖರವಾಗಿ ಬೆಳಗುತ್ತಿರುವ ದಾರಿದೀಪ
ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆಗಳು ತೆರೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಎತ್ತರಕ್ಕೆ ಏರಲು ಉತ್ಸುಕನಾಗಿದ್ದೇನೆ,
ಈಶಾನ್ಯ, ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಕಥೆ ಹೇಳಲು ಕಾಯುತ್ತಿದೆ”.
 
(ಲೇಖಕರು ಈಶಾನ್ಯ ಪ್ರದೇಶದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಚಿವರು, ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ